από την εφημερίδα \"Πολίτης\" της Κύπρου
Δημήτρης Μπαλσάμ
Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή διάθεση...
Δημήτρης Μπαλσάμ, ένα όνομα που πιθανόν σε πολλούς εδώ στο νησί να μην τους θυμίζει κάτι. Κι όμως ο Δημήτρης μες στο σινάφι των μουσικών της Θεσσαλονίκης είναι αρκούντως γνωστός, αφού με το μπάσο του συμμετέχει σ' ό,τι πιο μουσικά πρωτοποριακό εξάγεται σήμερα από τη συμπρωτεύουσα. Την προηγούμενη χρονιά κυκλοφόρησε ταυτόχρονα σε CD και σε βιβλίο την ιστορία του \"Γαργαληστή\". ¸να υπέροχο παιδικό δίσκο και βιβλίο που αν δεν τ' αγοράσατε ακόμα, σπεύσατε να τα αποκτήσετε. Ο Δημήτρης στο CD μάζεψε ανθρώπους που τα τελευταία χρόνια μας απασχολούν με την τέχνη τους, όπως ο Γιάννης Αγγελάκας, Θανάσης Παπακωνσταντίνου, Σωκράτης Μάλαμας και άλλοι πολλοί. Πριν από μερικούς μήνες ο Δημήτρης βρισκόταν στην Κύπρο συμμετέχοντας στο σχήμα των Αγγελάκα και Βελιώτη. Μ' αφορμή την εδώ παρουσία του συζητήσαμε μαζί διάφορα θέματα, τα οποία ήταν και η αφορμή για αυτήν τη συνέντευξη. Αυτό που θέλω να καταθέσω είναι ότι με τον Δημήτρη ένιωσα για ακόμη μια φορά ότι στην Ελλάδα υπάρχει όντως ένα μικρό, αλλά πολύ μεγάλο σε ποιότητα και ήθος \"ρεύμα\" ανθρώπων, που ποιούν και δημιουργούν αθορύβως τέχνη άνευ όρων και ορίων...
- Δημήτρη, πολλοί εξεπλάγησαν, ακόμα και συνάδελφοί σου μουσικοί, όταν είδαν στα ράφια των δισκάδικων το CD του Γαργαληστή και στα ράφια των βιβλιοπωλείων το ομότιτλο βιβλίο; ¼λοι ανεξαιρέτως. Μερικοί ακόμα με ρωτούν ποιανού είναι η ιστορία.
- Πώς σου ήλθε η ιδέα, να συνθέσεις και να γράψεις την ιστορία του Γαργαληστή;
Ο Γαργαληστής ήταν ένα παιχνίδι που έπαιζα με την κόρη μου. Κάποια στιγμή σκέφτηκα να της γράψω ένα τραγουδάκι σχετικό κι έτσι όπως ξεκίνησα τα τετράστιχα μου ήρθε η ιδέα του παραμυθιού.
- Αντιλαμβάνομαι ότι είναι η πρώτη σου προσωπική δισκογραφική δουλειά και εσύ επιλέγεις ίσως τον πιο δύσκολο δρόμο σύνθεσης... τραγούδια για παιδιά;
Ημερολογιακά, είναι ο δεύτερός μου δίσκος μιας και κυκλοφόρησε σχεδόν μαζί με τη μουσική για την ταινία του Αντώνη Καφετζόπουλου \"Η Γυναίκα Είναι Σκληρός Άνθρωπος\".
Σχετικά με το παραμύθι, δεν ξέρω αν είναι πιο δύσκολο, ή απλά ιδιαίτερο. Εγώ το ευχαριστήθηκα πάντως γιατί κατάφερα για ένα μεγάλο διάστημα να μπω κι εγώ μέσα στην ιστορία του Γαργαληστή. Δεν είναι και τόσο εύκολο να μπεις σε έναν κόσμο με φίλτρα, αρώματα, ιπτάμενες πυγολαμπίδες, μια υστερική Θεία, και να κάνεις ταξίδια με την Οτομοτρίς στις μέρες μας...
- Σκέφτηκες κάποια στιγμή ότι η αφηγηματική ιστορία του \"Γαργαληστή\", ασχέτως αν διανθίζεται από τραγούδια, απαιτεί την προσήλωση του παιδιού και ίσως αυτό είναι κουραστικό. Δηλαδή εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με τρίλεπτα τραγούδια, αλλά με μία ιστορία με αρχή, μέση και τέλος 40 λεπτών περίπου;
Το να τραβήξεις την προσοχή ενός παιδιού με τη μουσική έτσι κι αλλιώς είναι δύσκολο. Μάλιστα, στις πιο μικρές ηλικίες, νομίζω ότι είναι ακατόρθωτο, διότι αντιλαμβάνονται τα πράγματα περισσότερο με τα μάτια τους παρά με τα αφτιά τους. Εγώ πάντως προσπάθησα πρώτα πρώτα να μην είναι βαρετό για μένα και την κόρη μου που τη χρησιμοποίησα σαν πειραματόζωο.
- Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι να πλησιάσει ένας ενήλικας τον ψυχισμό των παιδιών. Να μπει δηλαδή μες στο δικό τους κόσμο;
Το μόνο που χρειάζεται είναι καλή διάθεση. Αν έχεις διάθεση μετά βρίσκεις και τον τρόπο .
- Συνήθως οι μεγάλοι όταν πάνε να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τα αντιμετωπίζουν σαν παιχνίδια και όχι σαν ελεύθερα πρόσωπα με συναισθήματα; Για τούτο και τα περισσότερα τραγούδια είναι ανιαρά και αφελή... Ποια είναι η γνώμη σου;
Η απλότητα με την αφέλεια πολλές φορές μπερδεύονται. Τις περισσότερες φορές με πρόθεση και μιλώ βέβαια για δίσκους, βιβλία παραστάσεις και άλλα του είδους.
Μέσα στην οικογένεια τα πράγματα αλλάζουν. Η ελευθερία μπερδεύεται με την υπερπροστασία, τα συναισθήματα του παιδιού χάνονται στα φίλτρα των γονιών και γενικώς τα -θέλω- έχουν αδιευκρίνιστη ταυτότητα. Εγώ απλά προσπαθώ να κάνω όσο το δυνατόν λιγότερα λάθη.
- Χρειάζεται να κρύβεις ένα παιδί μέσα σου για να ασχοληθείς με τα παιδιά;
Σαν αφετηρία σίγουρα ναι. Μετά θέλει χρόνο όπως κι όλα.
- Τα τελευταία χρόνια υπάρχει κρίση όσον αφορά στην παιδική δισκογραφία; Δηλαδή όλοι θυμούνται τη Λιλιπούπολη; Αυτό δεν σε φόβισε όταν σκέφτηκες να γράψεις για παιδιά; Ίσα ίσα ήταν ένας απ' τους λόγους που μ' έκαναν να βάλω μουσική στο παραμύθι, μιας και τους προσεγμένους παιδικούς δίσκους τους ψάχνεις με τα κιάλια.
- ¼ταν είχες έτοιμο τον Γαργαληστή πώς έγινε και υπέγραψες με μια μεγάλη δισκογραφική εταιρεία; Αν έχεις μια έτοιμη παραγωγή όλες οι εταιρείες, (μικρές ή μεγάλες δεν έχουν διαφορές επί του θέματος) δεν το σκέφτονται και πολύ. Εξάλλου είναι αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα. Μεγάλο κέρδος μικρά έξοδα.
Πέρα όμως από αυτό ακόμη πιο εύκολο μου το έκανε η Δήμητρα Γαλάνη που και γενικά στήριξε την ιστορία του \"Γαργαληστή\" πριν ακόμα του βάλω μουσική.
- Είσαι ευχαριστημένος έως τώρα με τη συμπεριφορά της εταιρείας;
Δε με ενοχλούν και δεν τους ενοχλώ.
- Ακούς παιδικούς δίσκους;
Θα έλεγα ότι έχω αρκετούς και τους ακούω καμιά φορά και μόνος.
- Πώς υποδέχθηκε ο κόσμος τον Γαργαληστή;
Η μεγάλη μου έκπληξη είναι ότι αρέσει σε ηλικίες και ανθρώπους που δεν έχουν παιδιά και ακούν το δίσκο για τον εαυτό τους.
-Απ' ό,τι μου είπες αυτήν την εποχή γράφεις και πάλι για παιδιά και ετοιμάζεις μια παράσταση με καραγκιοζοπαίκτες.
¸χω τελειώσει ήδη το κείμενο και άρχισα να του βάζω τη μουσική και τα τραγούδια. Το θέατρο σκιών ετοιμάζεται.
-Ας έλθουμε τώρα στο μουσικό Δημήτρη. Πώς επέλεξες το μπάσο;
Από τύχη στην αρχή αλλά μετά είδα ότι μου ταιριάζει. - Σήμερα το ακουστικό μπάσο δεν είναι απλά ένα συνοδευτικό όργανο, αλλά σύγχρονοι μουσικοί το έχουν αναγάγει σε πρωτεύων...
Γενικά μου αρέσουν μουσικές που όλα τα όργανα λειτουργούν συνοδευτικά το ένα για το άλλο σαν σύνολο. Εύκολο ακούγεται θα μου πεις, αλλά δεν είναι θα σου πω... Ποτέ μου δε θέλησα εξάλλου να γίνω βιρτουόζος. Μ' αυτήν την έννοια και η μελέτη μου ποτέ δεν ήταν προς αυτήν την κατεύθυνση ...
- Ποια είναι τα μουσικά σου ακούσματα γιατί υποθέτω για να ασχοληθεί κάποιος με το όργανο αυτό θα πρέπει τα ερεθίσματα να τα λαμβάνει από το εξωτερικό; Αν δεν τοποθετήσεις τον εαυτό σου μέσα στην παγκόσμια μουσική σκηνή νομίζω πως απλά κλείνεις τα μάτια σου..
- Πόσο δύσκολα είναι τα πράγματα σήμερα για έναν επαγγελματία μουσικό;
Κατ' αρχήν υπάρχει περισσότερος χώρος σήμερα για να ασχοληθείς με τη μουσική που σου αρέσει. Δεύτερον οι μουσικοί είναι πιο ανοιχτοί και ακομπλεξάριστοι. Τρίτον η τεχνολογία έκανε τις παραγωγές φτηνότερες. Αυτά από μόνα τους θα έπρεπε να μας κάνουν αισιόδοξους τουλάχιστον... Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα σαν να λέμε... Από την άλλη αν βάλουμε το θέμα σε καθαρά επαγγελματικά και οικονομικά πλαίσια τα πράγματα είναι δύσκολα. Τις περισσότερες φορές κινείσαι μόνος και πρέπει να έχεις το νου σου...Σε όλα. Αυτό σε κάνει να χάνεις το δρόμο σου και πολλές φορές για πολύ καιρό.
- Κινείσαι σ' ένα χώρο συνεργασίας με ανθρώπους που καταθέτουν μια σοβαρή άποψη στην ελληνική μουσική, ασχέτως αν αυτή η άποψη δε φτάνει στις μάζες; Ώσπου φτάνουν οι φιλοδοξίες του Δημήτρη;
Από μικρό όλοι μου λέγανε να προσέχω τις παρέες μου κι αυτό κάνω. Χωρίς παρέα εξάλλου τι μπορεί να κάνει κανείς; Το ότι αυτό που κάνουμε δε φτάνει στις μάζες το έχουμε καταλάβει πια.
Είναι βέβαια και οξύμωρο να κυνηγάς τις μάζες όταν φτύνεις όλους τους μηχανισμούς που τις εξυπηρετούν, άσχετα αν κάποιοι το κάνουν απλά γιατί είναι δέσμιοι του κόσμου που τους αγαπάει και τους ακούει.
- Σκέφτεσαι κάποια στιγμή να γράψεις τραγούδια και για μεγάλους;
Αν μου έρθει.
- Νομίζεις ότι θα ενδιαφέρονταν οι δισκογραφικές για δικά σου τραγούδια σε μια εποχή που όλα έχουν ισοπεδωθεί από το life style;
Οι μέρες των εταιρειών με τη μορφή που τις ξέρουμε είναι έτσι κι αλλιώς μετρημένες, οπότε καλά θα κάνουμε να τις σκεφτόμαστε λιγότερο. Καιρός για περισσότερη αυτοδιαχείριση λοιπόν.
-Σήμερα για να ακολουθήσει κάποιος το δρόμο του μουσικού, τι εφόδια χρειάζεται σε μια εποχή όπου βλέπουμε στο εξωτερικό παιδιά 18 χρόνων να είναι δεξιοτέχνες οργανοπαίκτες;
Καθαρή άποψη για τη μουσική, για την τέχνη γενικότερα, την κοινωνία που ζούμε.
- Ποια νομίζεις ότι θα έπρεπε να είναι η στάση του υπουργείου Πολιτισμού απέναντι στο ελληνικό τραγούδι; Επί παραδείγματι στη Γαλλία υπάρχει ειδικό κονδύλι που χρηματοδοτεί ταλαντούχους Γάλλους δημιουργούς για να δισκογραφήσουν το έργο τους και έχει ψηφιστεί νόμος που υποχρεώνει τους ραδιοσταθμούς να μεταδίδουν σε μεγάλο ποσοστό και γαλλικά τραγούδια; Δεν ξέρω για σας τους Κύπριους εμείς πάντως αφήσαμε τον πολιτισμό μας στα χέρια του κυρίου Βουλγαράκη προς το παρόν.
- Τι άκουσες τελευταία που σε ενθουσίασε;
Μετά από καιρό ξανάκουσα το America America και από καινούργια το τελευταίο σχήμα της Letitia Sandier τους Monade.
- ¸να κομμάτι του εαυτού σου Δημήτρη αφορά αυτό του συγγραφέα, που αν και πρώτη φορά γράφεις το αποτέλεσμα του \"Γαργαληστή\" φανερώνει έναν ταλαντούχο γραφιά. Σου πέρασε από το μυαλό να ασχοληθείς πιο επισταμένα με τη συγγραφή;
Τελικά μ' αρέσει πάρα πολύ αυτή η διαδικασία αλλά προς το παρόν όταν με λένε συγγραφέα με πιάνουν τα γέλια.
- Το βιβλίο του \"Γαργαληστή\" είναι εξίσου εντυπωσιακό με το CD. Αλήθεια πώς πάει η κίνησή του;
Κατ' αρχήν ο Βίκτορας Μοσχόπουλος είναι για μένα η γνωριμία της χρονιάς. Η εικονογράφησή του δε θέλει σχόλια. ¸πειτα η εκδοτική εταιρεία (Επόμενος Σταθμός) έκανε μια πολύ προσεγμένη έκδοση οπότε δεν είναι τυχαίο που η κίνηση του βιβλίου είναι εξίσου καλή με το CD.
- Διαβάζεις παιδική λογοτεχνία, ή λογοτεχνία γενικώς;
Το διάβασμα παραμυθιών και τα κινούμενα σχέδια είναι η αγαπημένη μας ασχολία με τη μικρή μου.
- Πολλοί έγραψαν ότι ανακάλυψαν σ' εσένα μια φοβερή ευαισθησία, ίσως η εικόνα του Δημήτρη με το μπάσο να μην εξέπεμπε αυτή την εικόνα. ¸τσι είναι;
Ναι, τώρα τελευταία νιώθω σαν να ήμουν κρυμμένος σε πάρτι έκπληξη και άνοιξαν τα φώτα. Ε !! φωνάζω ΕΚΠΛΗΞΗΗΗ !!!
- Την ερώτηση αυτή την υποβάλλω πάντα. Σκέφτεσαι κάποια στιγμή να παρουσιάσεις μπροστά στο κοινό τον \"Γαργαληστή\";
Ήδη έχω ξεκινήσει και το παρουσιάζω μαζί με τον Σιώτα και τον Μυστακίδη σε κάποια βιβλιοπωλεία. Αργότερα μάλλον θα κάνουμε και μια μικρή παράσταση.
- Ως μουσικός ήλθες στην Κύπρο με τον Θανάση Παπακωνσταντίνου και προσφάτως με τον Γιάννη Αγγελάκα. Εύχομαι λοιπόν να μας ξαναρθείς.
¸χω έρθει και παλιότερα με τη Μελίνα Κανά και τον Μανώλη Φάμελλο και από ό,τι βλέπω ευτυχώς θα σας έρχομαι συχνά ...
Πες ό,τι θες για φινάλε.
Το μόνο που θα ήθελα να προσθέσω είναι η αφιλοκερδής συνεισφορά πολλών φίλων μουσικών και τραγουδοποιών, αλλά ιδιαιτέρως θέλω να ευχαριστήσω τον Αντώνη Καφετζόπουλο που ήταν και ο μόνος που δε γνώριζα, αλλά ήταν αυτός που είχα στο μυαλό μου απ' την αρχή για την αφήγηση της ιστορίας. ¼ταν του πρότεινα λοιπόν να αφηγηθεί την ιστορία του \"Γαργαληστή\", ήλθε με πολλή χαρά και μάλιστα αφιλοκερδώς.
- Δημήτρη σε ευχαριστώ.
¼χι, εγώ ευχαριστώ!<br><br>Το μήνυμα διορθώθηκε από τον/την: Μαρίνα Φραγκίσκου, στις: 01/06/2006 10:13
